"Zero Waste แนวคิดลดขยะให้เป็นศูนย์"

Zero Waste แนวคิดลดขยะให้เป็นศูนย์
      ปัญหาขยะได้กลายเป็นหนึ่งในวิกฤตสิ่งแวดล้อมที่ทวีความรุนแรงขึ้นเรื่อย ๆ ด้วยจำนวนขยะที่เพิ่มมากขึ้นในแต่ละวันและพื้นที่ฝังกลบที่ลดลงทำให้หลายประเทศต้องเร่งหาวิธีการแก้ไข หนึ่งในแนวทางที่ได้รับความสนใจมากขึ้นเรื่อย ๆ คือแนวคิด "Zero Waste" ซึ่งมุ่งลดปริมาณขยะที่ต้องนำไปฝังกลบให้เหลือศูนย์ โดยการส่งเสริมการใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ ผ่านการนำกลับมาใช้ซ้ำ การรีไซเคิล และการออกแบบผลิตภัณฑ์ใหม่เพื่อลดขยะตั้งแต่ต้นทาง

Zero Waste คืออะไร?

          Zero Waste คือแนวคิดที่ได้รับการพัฒนาจากการทำงานของ Dr. Daniel Knapp ในปี 1995 ซึ่งเป็นผู้ก่อตั้งของ “Urban Ore” โดย Zero Waste เป็นแนวคิดที่มุ่งเน้นการจัดการทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ โดยลดการสร้างขยะตั้งแต่ต้นทาง ด้วยการออกแบบผลิตภัณฑ์และกระบวนการผลิตที่ไม่ก่อให้เกิดของเสีย หรือหากเกิดขยะขึ้นมาแล้วก็จะพยายามนำกลับมาใช้ใหม่ให้ได้มากที่สุด ไม่ว่าจะเป็นการนำไปรีไซเคิล การนำกลับมาใช้ซ้ำ หรือการเปลี่ยนเป็นพลังงาน

หลักการ 1A3R เพื่อจัดการ Zero Waste ประกอบด้วย:

 - Avoid (A): หลีกเลี่ยงการสร้างขยะตั้งแต่ต้นทาง เช่น เลือกซื้อสินค้าที่ไม่ก่อให้เกิดขยะหรือเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่สามารถใช้งานได้นานและไม่ต้องทิ้งบ่อย ๆ

 - Reduce (R): ลดปริมาณขยะที่เกิดขึ้น โดยการใช้ทรัพยากรให้น้อยที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ เช่น ใช้สินค้าที่มีอายุการใช้งานนานหรือเลือกซื้อสินค้าในปริมาณที่จำเป็น

- Reuse (R): ใช้ซ้ำสิ่งของหรือวัสดุที่ยังคงใช้งานได้ เช่น การนำถุงผ้ากลับมาใช้ซ้ำหรือการนำภาชนะที่ใช้แล้วกลับมาใช้ใหม่

- Recycle (R): รีไซเคิลหรือแปรรูปขยะให้กลับมาเป็นวัตถุดิบใหม่เพื่อใช้ในการผลิต เช่น การรีไซเคิลกระดาษ พลาสติก และโลหะ

การนำ Zero Waste มาใช้ในชีวิตประจำวัน:

         - พกถุงผ้าไปซื้อของ แทนการใช้ถุงพลาสติกและขวดน้ำส่วนตัว แทนที่จะใช้ถุงพลาสติกหรือขวดน้ำแบบใช้ครั้งเดียวแล้วทิ้ง ให้พกถุงผ้าและขวดน้ำที่สามารถใช้ซ้ำได้ติดตัวเสมอ สิ่งนี้จะช่วยลดการสร้างขยะจากพลาสติก

          - เลือกผลิตภัณฑ์ที่บรรจุภัณฑ์สามารถรีไซเคิลได้ ช่วยลดปริมาณขยะที่ไม่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ ซึ่งเป็นการสนับสนุนการใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืนและลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม โดยผลิตภัณฑ์เหล่านี้จะมีสัญลักษณ์รีไซเคิลเป็นรูปสามเหลี่ยมลูกศรหมุนวนอยู่ภายใน โดยมีตัวเลขกำกับอยู่ภายในสามเหลี่ยม ซึ่งตัวเลขจะแสดงประเภทของวัสดุที่ผลิตภัณฑ์นั้นทำขึ้น

          - การแยกขยะประเภทต่าง ๆ เช่น ขยะอินทรีย์ ขยะรีไซเคิล ขยะอันตราย และขยะทั่วไป จะช่วยให้กระบวนการกำจัดขยะเป็นไปอย่างเหมาะสมและเกิดประโยชน์สูงสุด ซึ่งจะช่วยลดปริมาณขยะที่ต้องนำไปฝังกลบหรือเผาทำลาย ลดมลพิษต่อสิ่งแวดล้อม และส่งเสริมการใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน

          - ซ่อมแซมและใช้ซ้ำ แทนที่จะทิ้งสิ่งของที่เสียหาย ลองซ่อมแซมและนำกลับมาใช้ใหม่ เช่น ซ่อมเสื้อผ้าที่ขาด หรือซ่อมเครื่องใช้ไฟฟ้าที่พัง

          แนวคิด Zero Waste ไม่เพียงแค่เป็นการลดขยะ แต่ยังเป็นการเปลี่ยนแปลงวิธีคิดและพฤติกรรมการใช้ทรัพยากรในชีวิตประจำวัน เพื่อรักษาสิ่งแวดล้อมให้ดีขึ้น ส่งเสริมให้เราตระหนักถึงการใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพและลดผลกระทบต่อโลก การนำหลักการ Zero Waste มาใช้ในชีวิตประจำวันจะไม่เพียงแต่ช่วยลดปริมาณขยะเท่านั้น แต่ยังช่วยสร้างสิ่งแวดล้อมที่สะอาดและยั่งยืนยิ่งขึ้น

อ้างอิง :

- สำนักข่าวบีบีซีไทย. "แนวคิด Zero Waste: ลดขยะให้เป็นศูนย์." BBC Thai, 2023.
- เว็บไซต์ Zero Waste International Alliance. "What is Zero Waste?" 2023.
- สมาคมสิ่งแวดล้อมไทย. "Zero Waste: นวัตกรรมการจัดการขยะที่ยั่งยืน." 
- รู้จัก Zero Waste แนวคิดลดขยะให้เป็นศูนย์ ลดมลภาวะทางสิ่งแวดล้อม https://www.dittothailand.com/dittonews/what-is-zero-waste