ควรเปลี่ยนผ้าเบรกเมื่อไหร่ ?

อายุการใช้งานของผ้าเบรกนั้นขึ้นอยู่กับตัวแปรหลายอย่าง เช่น อุปนิสัยในการขับขี่รถยนต์ ชนิดหรือคุณภาพของผ้าเบรก น้ำหนักรถ รถแท็กซี่ซึ่งต้องขับวนรอบเมืองทั้งวันและทุกวันต้องแตะเบรกและหยุดรถเสมอบ่อยครั้ง อาจต้องเปลี่ยนผ้าเบรกถึงปีละ 2 ครั้ง ในขณะที่รถยนต์ซึ่งใช้ภายในครอบครัวหรือขับระยะทางไกลเพื่อท่องเที่ยวเป็นครั้งคราว จะสามารถใช้ผ้าเบรกได้นานกว่า
เบรกทำหน้าที่ชะลอความเร็วของรถ หรือทำให้รถหยุด ตามความต้องการของผู้ขับ รถยนต์ส่วนใหญ่ในปัจจุบันใช้การถ่ายทอดแรงเหยียบที่แป้นเบรกไปถึงตัวอุปกรณ์หยุดล้อด้วยระบบไฮดรอลิก ในขณะที่เหยียบเบรกลงที่แป้นเบรก แรงเหยียบนี้จะถูกส่งไปที่แม่ปั๊มน้ำมันเบรก เพื่อทำหน้าที่อัดแรงดันน้ำมันเบรก ออกไปตามท่อน้ำมันเบรกผ่านวาล์วแยกส่วนน้ำมันเบรก ไปจนถึงตัวเบรก ซึ่งติดตั้งอยู่บริเวณดุมล้อ และที่ตัวเบรก ก็จะมีลูกปั๊มน้ำมันเบรก เมื่อได้รับแรงดันมา ลูกปั๊มน้ำมันเบรกจะดันให้ผ้าเบรกไปเสียดทานกับชุดจานเบรกที่อยู่ใกล้กับจานดิสก์เบรก หรือ ดรัมเบรก ดังรูปที่ 2 เมื่อเกิดความฝืดขึ้น ล้อก็เริ่มหมุนช้าลง เมื่อเพิ่มน้ำหนักเหยียบเบรกเข้าไปอีก แรงดันน้ำมันเบรกเพิ่มมากขึ้น ก็ยิ่งมีความฝืดที่ล้อเพิ่มขึ้น รถก็จะชะลอความเร็วลงจนหยุดในที่สุด
![]() |
![]() |
ในรถรุ่นใหม่ๆบางรุ่นจะมีระบบไฟเตือนเบรก (Wear Indicator) อยู่บนแผงหน้าปัด ถ้าไฟเตือนนี้ติดโชว์แสดงว่ามีปัญหากับระบบเบรก อาจเป็นที่น้ำมันเบรกมีน้อยกว่าระดับที่เหมาะสมหรือผ้าเบรกสึกเหลือบางกว่าที่ควร สำหรับรถบางประเภท เช่น รถกระบะ จะนิยมเตือนด้วยเสียงแทน เป็นเสียงที่เกิดขึ้นจากตัวเหล็กที่ยึดติดกับแผ่นดิสเบรก ดังรูปที่ 3 ขูดไปบนขอบของจานเบรกเป็นการเตือนว่าผ้าเบรกมีความหนาน้อยกว่า 3 มิลลิเมตร ดังรูปที่ 4 ส่วนรถรุ่นเก่าๆบางรุ่นที่ไม่มีสัญญาณเตือนอะไรเลย ถ้าเกิดเสียงดังขณะเบรกขึ้นมาหมายความว่าผ้าเบรกสึกหมดจนถึงแผ่นเหล็กแล้ว ซึ่งจะสร้างความเสียหายให้กับจานดิสเบรกได้ พวกรถประเภทนี้เจ้าของจะต้องหมั่นถอดล้อออกมาตรวจความหนาของผ้าเบรกบ่อยๆ หรือใช้การคาดเดาจากระยะเวลาที่เคยใช้กับผ้าเบรกชุดก่อน
ในบางครั้งเราก็สามารถตรวจสอบความหนาของผ้าเบรกได้จากความรู้สึกในการเหยียบเบรก เช่น อาจจะรู้สึกว่าคันเหยียบเบรกต่ำกว่าปกติ แต่ไม่พบการรั่วไหลของน้ำมันในกระปุกน้ำมันเบรกอาจเป็นไปได้ว่าผ้าเบรกบางลงมาก ทำให้แม่ปั๊มที่คาลิเปอร์เบรกต้องยืดตัวออกมามาก ระดับของน้ำมันเบรกในกระปุกน้ำมันเบรกเลยยุบตัวลงมาด้วย
เขียน / เรียบเรียงเรื่องโดย:
ผศ. ว่าที่ร้อยตรี ชัยยง ศิริพรมงคลชัย
จัดทำโดย:
นางสาวดารุณี เวียงแกสินทรัพย์