ทางหลวงในประเทศไทย

1. ทางหลวงพิเศษ

ทางหลวงที่จัดหรือทำไว้เพื่อให้การจราจรผ่านได้ตลอดรวดเร็วเป็นพิเศษ ตามที่รัฐมนตรีประกาศกำหนด และได้ลงทะเบียนไว้เป็นทางหลวงพิเศษ โดยกรมทางหลวงเป็นผู้ดำเนินการก่อสร้าง ขยาย บูรณะและบำรุงรักษา รวมทั้งควบคุมให้มีการเข้าออกได้เฉพาะ โดยทางเสริมที่เป็นส่วนหนึ่งของทางหลวงพิเศษตามที่กรมทางหลวงจัดทำขึ้นไว้เท่านั้น

รูปที่ 1 ทางหลวงพิเศษ M7 มอเตอร์เวย์ กรุงเทพฯ – ชลบุรี – พัทยา - มาบตะพุด

2. ทางหลวงแผ่นดิน

ทางหลวงสายหลักที่เป็นโครงข่ายเชื่อมระหว่างภาค จังหวัด อำเภอ ตลอดจนสถานที่สำคัญ ที่กรมทางหลวงเป็นผู้ดำเนินการก่อสร้าง ขยาย บูรณะและบำรุงรักษา และได้ลงทะเบียนไว้เป็น ทางหลวงแผ่นดิน

รูปที่ 2 ทางหลวงแผ่นดิน

3. ทางหลวงชนบท

ทางหลวงที่กรมทางหลวงชนบทเป็นผู้ดำเนินการก่อสร้าง ขยาย บูรณะ และบำรุงรักษา และได้ลงทะเบียนไว้เป็นทางหลวงชนบท

รูปที่ 3 ทางหลวงชนบท ถนนเลียบชายฝั่งทะเลภาคใต้

4. ทางหลวงท้องถิ่น

ทางหลวงที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเป็นผู้ดำเนินการก่อสร้าง ขยาย บูรณะและบำรุงรักษา และได้ลงทะเบียนไว้เป็นทางหลวงท้องถิ่น

รูปที่ 4 ภาพทางหลวงท้องถิ่น

5. ทางหลวงสัมปทาน

ทางหลวงที่รัฐบาลได้สัมปทานตามกฎหมายว่าด้วยทางหลวงที่ได้รับสัมปทาน และได้ลงทะเบียนไว้เป็นทางหลวงสัมปทาน

รูปที่ 5 โครงการทางหลวงสัมปทานในทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 31 ถนนวิภาวดีรังสิต ตอนดินแดง-ดอนเมือง
และทางหลวงสัมปทาน ตอนต่อขยายทางด้านทิศเหนือ

ทางหลวงประเภทต่าง ๆ ให้ลงทะเบียนไว้ดังต่อไปนี้

(1) ทางหลวงพิเศษ ทางหลวงแผ่นดินและทางหลวงสัมปทาน อธิบดีกรมทางหลวงเป็นผู้จัดให้ลงทะเบียนไว้ ณ กรมทางหลวง

(2) ทางหลวงชนบท  อธิบดีกรมทางหลวงชนบทเป็นผู้จัดให้ลงทะเบียนไว้ ณ กรมทางหลวงชนบท

(3) ทางหลวงท้องถิ่น  ผู้ว่าราชการจังหวัด เป็นผู้จัดให้ลงทะเบียนไว้ ณ ศาลากลางจังหวัด

กรมทางหลวงรับผิดชอบดูแล 3 ประเภท คือ ทางหลวงพิเศษ ทางหลวงแผ่นดิน ทางหลวงสัมปทาน นอกจากทางหลวง 5 ประเภท ดังกล่าวแล้วยังมีหน่วยงานอื่นที่รับผิดชอบในการก่อสร้าง และบูรณะทางด่วน ได้แก่ การทางพิเศษแห่งประเทศไทย และการดำเนินการก่อสร้างทางเฉพาะกิจของหน่วยงานต่าง ๆ

เรียบเรียงเรื่องโดย: คณาจารย์สาขาวิชาวิศวกรรมโยธา ศูนย์สุพรรณบุรี
จัดทำโดย: หน่วยสื่อสารองค์กร คณะวิศวกรรมศาสตร์ฯ มทร.สุวรรณภูทิ
ภาพโดย : ฝ่ายภาพ,อินเทอร์เนท,ทางหลวงในประเทศไทย

แหล่งที่มา / เอกสารอ้างอิง:

แหล่งที่มา

1. https://doh.go.th/content/page/page/118 สืบค้นเมื่อวันที่ 4 กันยายน 2568
2. https://www.motorway.go.th/m-map-7-th/ สืบค้นเมื่อวันที่ 4 กันยายน 2568
3. https://www.autospinn.com/2021/01/type-of-highways-81512 สืบค้นเมื่อวันที่ 4 กันยายน 2568
4. https://www.siamturakij.com/news/ (ทางหลวงชนบท เปิดถนน 5 โครงการ มอบเป็นของขวัญปีใหม่ 2562 เผยแพร่วันพุธที่ 2 มกราคม 2562) สืบค้นเมื่อวันที่ 4 กันยายน 2568